12 sierpnia 2017 roku polska społeczność Stanisławowa wzięła udział w obchodach 76. rocznicy zbrodni dokonanej przez hitlerowców na przedstawicielach polskiej inteligencji Stanisławowa w Czarnym Lesie. Nabożeństwo żałobne w intencji zamordowanej inteligencji stanisławowskiej odprawił ks. Władysław Iwaszczak, proboszcz parafii Chrystusa Króla.

Według różnych źródeł, w 1941 roku w Stanisławowie hitlerowcy zamordowali ok. 300 przedstawicieli inteligencji polskiej i członków ich rodzin. Ciała wywożono do Czarnego Lasu i zrzucano do wykopanych dołów.

Po wojnie informacja o dokonanym mordzie była utajniona, dopiero po rozpadzie Związku Sowieckiego polska społeczność Stanisławowa zainicjowała badanie pochówków w Czarnym Lesie. Obecnie jest 17 uporządkowanych mogił w miejscach, gdzie zostały odnalezione szczątki. Od kilkudziesięciu lat miejscem tym opiekują się głównie członkowie Towarzystwa Kultury Polskiej „Przyjaźń”.

- Pracujemy tutaj w Czarnym Lesie już 25 lat. Chcemy przekazać sprawę opieki nad tym miejscem naszej młodzieży. W tym roku podpisaliśmy umowę i przyjechała do nas młodzież z Niemiec i Polski. Dołączyła się też młodzież ukraińska. Wspólnie pracowali w Czarnym Lesie. Na zakończenie odbył się dzień pamięci. Wydaje mi się, że było to pewnego rodzaju pojednanie naszych narodów – przedstawicieli Niemiec, Polski i Ukrainy – tutaj, pojednanie nad grobami – powiedział Witalij Czaszczyn, prezes Towarzystwa Kultury Polskiej „Przyjaźń”.

W 2011 roku przy wsparciu Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Czarnym Lesie odsłonięto krzyż upamiętniający pomordowanych Polaków.

- Dzięki inicjatywie Stanisławowian udało się zrobić najpierw pierwsze upamiętnienie, potem drugie i uporządkować ten cały teren i doprowadzić do powstania tego pomnika. Teren w Czarnym Lesie jest specyficznie zorganizowany. Jest miejscem pamięci i refleksji – powiedział konsul Marian Orlikowski.

Na zakończenie konsul Marian Orlikowski z małżonką oraz delegacje Towarzystwa Kultury Polskiej „Przyjaźń”, Towarzystwa Kultury Polskiej im. Karpińskiego oraz młodzieży z Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego złożyli wieńce i zapalili znicze przy pomniku, gdzie na kamiennych tablicach są wymienione nazwiska pomordowanych Polaków.

Tekst: Eugeniusz Sało/ Kurier Galicyjski

Zdjęcia: Wołodymyr Harmatiuk