Fundacja Wolność i Demokracja wspólnie z Polskim Towarzystwem Historycznym już trzeci rok z rzędu organizują Olimpiadę Historii Polski na Ukrainie, a w tym roku również na Białorusi. Olimpiada, która ma na celu przede wszystkim podkreślenie ważności historii oraz jej popularyzację wśród młodych ludzi, zrzesza uczniów zainteresowanych nie tylko historią Polski, ale też kulturą, tradycjami, architekturą oraz sztuką.
W tym roku do udziału w I etapie Olimpiady przystąpiło ponad 300 uczestników, z których 79 zostało zakwalifikowanych do II etapu. Młodzi pasjonaci historii musieli wykazać się wiedzą z wybranej przez siebie epoki dziejów Polski oraz wiedzą z okresu od Mieszka I do współczesności.
W finałowej części, która odbyła się w Warszawie w dniu 4 lipca 2019 roku, i składała się z testu, odpowiedzi na dwa pytania, zaprezentowania przeczytanej lektury oraz interpretacji źródła historycznego, wzięło udział 19 uczniów z Ukrainy i Białorusi. Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano‑Frankiwsku (d. Stanisławowie) reprezentowały Danuta Grabowska i Danuta Stefanko.
W ramach pobytu w Polsce młodzież miała okazję zobaczyć Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Warszawy oraz Muzeum Katyńskie. Zwiedzanie każdego z muzeów przyniosło uczniom nową wiedzę, którą wykorzystali w trakcie Olimpiady. Natomiast dla nauczycieli zostały przeprowadzone warsztaty, mające na celu pokazać jak w ciekawy sposób można nauczyć młodzieży historii.
Jednym z elementów programu był przegląd filmu „Kurier”. Film, opowiadający historię „Kuriera z Warszawy” – Jana Nowaka-Jeziorańskiego sprawił na wszystkich ogromne wrażenie.
– We wszystkich tych miejscach były zajęcia. Zależało nam na tym, żeby pokazać nauczycielom jak można przekazywać informację o historii, ale też pokazać uczniom, żeby się czegoś dowiedzieli – powiedziała Anna Śmigielska z Fundacji Wolność i Demokracja, sekretarz i koordynator Olimpiady. – Łatwiej się zapamiętuje i uczy, jeżeli się widzi, jeżeli się doświadcza. O wiele łatwiej zrozumieć Powstanie Warszawskie jak jest się w Muzeum Powstania Warszawskiego, bo można zobaczyć wiele obrazów, usłyszeć wiele rzeczy. To, że uczestnicy poszli na film „Kurier”, też nie było przypadkowe, bo to było uzupełnieniem programu. Coś, co w muzeum zobaczyli w formie 3D, ale generalnie nie było to powiązane z ruchem, zobaczyli na żywo – dodała pani Śmigielska.
Po napisaniu testu i ustnych odpowiedziach wszyscy uczestnicy z niecierpliwością czekali na Galę Finałową i ogłoszenie wyników. W tym roku Gala Finałowa z udziałem Pierwszej Damy Rzeczypospolitej Polskiej Agaty Kornhauser-Dudy odbyła się w Belwederze.
– Chciałabym podziękować Wam za to, że podjęliście wyzwanie, jakim jest nauka historii kraju Waszych przodków – powiedziała Małżonka Prezydenta. – Cieszy mnie, że chcecie związać swoją przyszłość z Polską. Mam nadzieję, że będziecie się tutaj czuli jak u siebie w domu, czego z całego serca Wam życzę – mówiła Agaty Kornhauser-Duda.
Również w spotkaniu uczestniczyli: sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Adam Kwiatkowski, dyrektor Biura Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Jan Badowski, dyrektor Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej Adam Hlebowicz, dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Grzegorz Soroczyński oraz przedstawiciele Fundacji Wolność i Demokracja na czele z prezesem Robertem Czyżewskim i Polskiego Towarzystwa Historycznego na czele z prof. dr hab. Krzysztofem Mikulskim.
Nagrodą główną III Olimpiady Historii Polski był indeks na jeden z polskich uniwersytetów państwowych. W tym roku uczestnicy mieli do wyboru indeksy Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Lubelskiego im. Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Opolskiego oraz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Laureaci III Olimpiady Historii Polski 2018/2019:
Miejsce 1: Danuta Stefanko, uczennica Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku;
Miejsce 2: Anna Gliwińska, uczennica Kulturalno-Oświatowego Centrum Polskiej Mniejszości Narodowej w Połonnym;
Miejsce 3: Daria Czudnowska, uczennica Polskiej Sobotniej Szkoły w Kijowie przy Związku Polaków na Ukrainie;
Miejsce 4: Świętosław Żdaniuk, uczeń Ośrodka Kultury i Tradycji Polskich w Żytomierzu;
Miejsce 5: Helena Kurnicka, uczennica Szkoły nr 10 im. Marii Magdaleny we Lwowie oraz Maksym Marczenko, uczeń Polskiej Szkoły Sobotniej przy Zjednoczeniu Nauczycieli Polskich w Chmielnickim.
Finaliści III Olimpiady Historii Polski 2018/2019:
Andrzej Basiuk – Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie „Dom Polski” (Kijów);
Illa Buszmielow – Centrum Rozwoju i Partnerstwa „Polonia” w Winnicy;
Włodzimierz Didkowski – Żytomierskie Polskie Centrum Edukacji i Nauki;
Danuta Grabowska – Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku;
Władysława Hedz – Kulturalno-Oświatowe Centrum Polskiej Mniejszości Narodowej w Połonnym;
Edward Jakubowicz – Szkoła nr 10 im. Marii Magdaleny we Lwowie;
Paweł Ładońko – Polska Sobotnia Szkoła w Kijowie przy Związku Polaków na Ukrainie;
Alina Pałamarczuk – Związek Polaków „Jedność” z Żmerynki;
Katarzyna Szmorgun – Związek Miłośników Kultury Polskiej na Połtawszczyźnie;
Katarzyna Woznyczka – Związek Polaków na Ukrainie Oddział im. Adama Mickiewicza w Odessie;
Agłaja Zubryczewa – Stowarzyszenie Polaków „Polonia” im. Karola Szymanowskiego w Kropiwnickim.
Po zakończeniu części oficjalnej uczestnicy mieli czas na rozmowę i zdjęcia z Małżonką Prezydenta oraz innymi zacnymi gośćmi.
– Dla mnie było to ważne wydarzenie. Rozumiem, że wiedza o historii jest podstawą dla każdego obywatela – powiedziała Helena Kurnicka ze Lwowa. – Wiele zrozumiałem podczas przygotowania się do Olimpiady. Po pierwsze, zmieniłam swoje podejście do tego jak należy się przygotowywać do czegoś naprawdę ważnego, bo to jest więcej niż zwykła klasówka z historii Polski. Drugą rzeczą są moje poglądy na świat, które też częściowo zmieniłam podczas tego jak czytałam różne źródła. Zrozumiałam myśli nie tylko nowożytnych myślicieli, historyków, filozofów. Od tego się kształtowałam ja i moje zrozumienie świata i Polski – podsumowała Helena, uczestniczka Olimpiady.
W tym roku uzupełnieniem Olimpiady Historii Polski stał się objazd historyczny po Polsce. Wycieczce przewodniczył prezes Fundacji Wolność i Demokracja, a zarazem historyk Robert Czyżewski, który pomógł uczestnikom lepiej poznać poszczególne miejscowości.
Młodzież wspólnie z opiekunami i organizatorami miała okazję odwiedzić Częstochowę, która słynie z cudownego Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz obrony klasztoru podczas potopu szwedzkiego (1655 r.); Ojców; Kraków – drugą stolicę Polski; Racławice, słynące z bitwy podczas Insurekcji Kościuszkowskiej (1794 r.), Wiślicę; Krzyżtopór; Opatów; Rzeszów i Przemyśl.
Olimpiada Historii Polski na Ukrainie i Białorusi jest działaniem projektu Fundacji Wolność i Demokracja „Polskie Echa – wspieranie nauki historii Polski na Świecie” współfinansowanego w ramach opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą w roku 2018 i 2019.
Tekst: Karolina Szostak
Audycja w radiu CKPiDE:
Zdjęcia: Ołesia Riszko, Danuta Stefanko
