Zwycięzcy jednej z kategorii na podium (Fot. Karolina Szostak)

Z okazji 150. rocznicy budowy Galicyjskiej Kolei Transwersalnej i Dnia Europy na Ukrainie na ziemi tłumackiej w obwodzie iwanofrankiwskim zorganizowano zawody lekkoatletyczne GTR OSTBAHN. Otwarto również tablicę pamiątkową ku czci Galicyjskiej Kolei Transwersalnej.

W taki sposób organizatorzy – Centrum Sportowo-Edukacyjne „Kameniar” – promują sport i zdrowy styl życia, starają się przywrócić pamięć historyczną i zachować tradycje, a także rozwijać rekreacyjną część regionu.

„Linia kolejowa przebiegała lewym brzegiem rzeki Tłumaczyk i można powiedzieć, że była jednocześnie zaporą. Chroniła okoliczne wsie i pola przed wylewem rzeki, będącej dopływem Dniestru. Dzisiejszy bieg GTR OSTBAHN ma podobną trasę. Rozpoczyna się kilometr na drodze kłubowieckiej, która biegnie od ronda kłubowieckiego do Tłumacza i prowadzi do Niżniowa w rejonie tłumackim, w miejscu dawnego mostu kolejowego, który łączył oba brzegi Dniestru” – powiedział Dmytro Romanyszyn, przewodniczący komitetu organizacyjnego i pomysłodawca wydarzenia.

Młodzież i wolontariusze z Centrum Kultury Polskiej (Fot. Karolina Szostak)

Tegoroczny bieg przypadł w weekend, kiedy na Ukrainie obchodzono Dni Europy. Z tej okazji postanowiono zaprosić do udziału w przedsięwzięciu inne narodowości, m.in. polską i węgierską.

„Cieszę się, że uczestnicząc w zawodach możemy wspólnie świętować Dni Europy na Ukrainie. Możemy też wzmacniać swojego ducha i podziwiać oraz pielęgnować piękno tych ziem. Trasa dawnej Galicyjskiej Kolei Transwersalnej posiada niespotykane chyba nigdzie walory widokowe, łączy tereny o wyjątkowej atrakcyjności turystycznej, które warto rozwijać” – powiedziała Maria Osidacz, dyrektor Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku.

Warto też wspomnieć, że Centrum wsparło tegoroczne aktywności w Niżniowie i okolicach. Młodzież wzięła również udział w biegu na dystansie 9,5 km, a wolontariusze pomagali przy organizacji wydarzenia.

W dniu zawodów, 16 maja 2021 roku, w pobliżu mostu drogowego przez Dniestr w Niżniowie odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniającą początek budowy Galicyjskiej Kolei Transwersalnej od Krakowa do Husiatyna na Podolu.

„Rozwój transportu kolejowego w XIX wieku zasadniczo zmienił życie codzienne i skutecznie wpłynął na gospodarkę. Budowa węgiersko-galicyjskiej kolei, oprócz wspierania rozwoju gospodarczego regionu karpackiego i Galicji, stworzyła również pomost między różnymi kulturami. Cieszy fakt, że pamięć o tych kolejach przetrwała w wielu miejscach do dziś” – mówiła konsul Albertné Simon Edina z Konsulatu Generalnego Węgier w Użgorodzie.

Otwarcie tablicy ku czci Galicyjskiej Kolei Transwersalnej (Fot. Karolina Szostak)

W wydarzeniu wzięła także udział konsul Małgorzata Siekierzyńska z Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie.

„Bardzo mi miło móc uczestniczyć w tym wydarzeniu. Dziękuję za zaproszenie Konsulatu Generalnego RP we Lwowie do wzięcia udziału w tej uroczystości. Dziękuję również za rodzaj imprezy. Piękna idea i wspaniały pomysł na to, aby zdrowo móc spędzać czas. Również szczytny cel, jakim jest upamiętnienie Galicyjskiej Kolei Transwersalnej” – mówiła konsul Małgorzata Siekierzyńska.

Galicyjska Kolej Transwersalna – państwowa kolej w Galicji w Austro-Węgrzech od okolic Krakowa i Czadca do Husiatyna na Podolu. Jej długość wynosiła 768 km. Budowa niektórych odcinków tej ogromnej kolei rozpoczęła się w 1871 roku. Znaczące dzieło techniki kolejarskiej otwarto w 1884. Ważnymi stacjami kolejowymi na trasie były: Żywiec, Sucha Beskidzka, Nowy Sącz, Jasło, Krosno, Sanok, Zagórze, Chyrów, Sambor, Drohobycz, Stryj, Kałusz, Stanisławów, Tyśmienica, Niżniów, Buczacz, Czortków.

Ważnym aspektem inwestycji była aktywizacja słabo rozwiniętych terenów Galicji, dla których kolej stała się impulsem do gospodarczego rozwoju. Oprócz znaczenia gospodarczego kolej miała także charakter militarno-strategiczny i służyła do szybkiego przerzucania wojsk na granicę z Rosją w przypadku wojny z imperium Romanowów.

Austriacy nazywali w skrócie kolej Ostbahn (droga na wschód), miejscowi nazywali ją „kolej”, „sztreka”. Galicyjska Kolej Transwersalna funkcjonowała w latach 1884-1945.

Tekst: Artur Sojka

Zdjęcia: Karolina Szostak, Dmytro Romanyszyn