Rozmowa prezydentów Polski, Litwy i Ukrainy (Fot. Jakub Szymczuk / KPRP)

W ubiegłym tygodniu, 2 grudnia 2021 roku prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda oraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i Republiki Litewskiej Gitanas Nausėda odbyli trójstronną rozmowę w formacie Trójkąta Lubelskiego.

Rozmowa miała charakter wirtualny i koncentrowała się na 30-leciu uznania niepodległości Ukrainy, kwestiach bezpieczeństwa, współpracy regionalnej, przyszłości programu Partnerstwa Wschodniego, a także aspiracjach euroatlantyckich Ukrainy.

W trakcie spotkania przywódcy solidarnie wyrazili sprzeciw wobec ataków hybrydowych ze strony reżimu białoruskiego i Moskwy, a także mówili o sposobach przeciwdziałania im. Po spotkaniu prezydenci przyjęli wspólną deklarację. Wideokonferencja była pierwszym spotkaniem prezydentów w tym formacie.

Polska, obok Kanady, była pierwszym państwem na świecie, które uznało niepodległość Ukrainy – miało to miejsce w dniu 2 grudnia 1991 roku, dzień po przeprowadzonym referendum, w którym Ukraińcy poparli uchwalony przez Radę Najwyższą Akt Niepodległości.

Natomiast 5-6 grudnia w Warszawie miała miejsce XI Sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu Republiki Litewskiej i Rady Najwyższej Ukrainy. W obradach uczestniczyli m.in. marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki, przewodnicząca Sejmu Republiki Litewskiej Viktorija Čmilytė-Nielsen oraz przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Rusłan Stefanczuk. Zebrane forum pracowało także w czterech komisjach.

Prezydium Zgromadzenia Parlamentarnego Polski, Litwy i Ukrainy
(Fot. Łukasz Kamiński / Kancelaria Senatu RP)

Komisja ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej Ukrainy dyskutowała na temat drogi Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej i innych organizacjach międzynarodowych w perspektywie polskiego oraz litewskiego przewodnictwa w Radzie UE, oraz o przyszłym członkostwie Ukrainy w NATO jako czynniku utrzymania stabilności i bezpieczeństwa w regionie.

Komisja ds. rozwoju współpracy handlowo-gospodarczej, regionalnej, lokalnej i transgranicznej zajmowała się kwestiami rozwoju infrastruktury w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz bezpieczeństwa energetycznego w regionie i wspierania regionalnych inicjatyw w ramach Trójkąta Lubelskiego.

Komisja ds. współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa wysłuchała wystąpienia dyrektor Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych Martyny Bildziukiewicz, zajmowała się także integralnością terytorialną Ukrainy, utrzymaniem wspólnej polityki wobec Rosji, omówiła też instrumenty wsparcia demokratycznej opozycji białoruskiej i wspólnej polityki wobec Białorusi, a także kryzys migracyjny na litewskim i polskim odcinku granicy UE z Białorusią. Tematem obrad były także nowe inwestycje energetyczne w regionie – m.in. Nord Stream 2.

Komisja ds. współpracy społecznej i kulturalnej dyskutowała na temat współpracy polskich, litewskich i ukraińskich służb i mediów w walce z fake newsami, dezinformacją oraz tworzeniem podziałów i wzniecaniem nienawiści. Omówiła także kwestie odpowiedzialności za wspólne zabytki jako element umacniania dialogu polsko-litewsko-ukraińskiego.

Podpisanie dokumentu końcowego Zgromadzenia Parlamentarnego
(Fot. Łukasz Kamiński / Kancelaria Senatu RP)

Podczas XI Sesji Zgromadzenia Parlamentarnego Polski, Litwy i Ukrainy odbywały się również rozmowy dwustronne. Przewodniczący parlamentów wygłosili także oświadczenia dla prasy. Zgromadzenie zakończyło się przyjęciem wspólnie wypracowanego dokumentu.

Trójkąt Lubelski jest formatem współpracy trójstronnej między Polską, Litwą i Ukrainą. Powołany został w lipcu 2020 roku, a jego celem jest pogłębianie współpracy politycznej, ekonomicznej i społecznej tych państw oraz wspieranie euroatlantyckich dążeń Ukrainy.

Opr. Artur Sojka