Fot. Danuta Stefanko
Na całym świecie jest około 50 milionów ludzi, którzy mówią po polsku. Oczywiście, większość z nich mieszka w Polsce, ale duże polskojęzyczne społeczności można znaleźć także w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Izraelu, Argentynie, Brazylii czy na Ukrainie. Poznajcie ciekawostki o języku polskim.
Pierwsze zapisane polskie słowa
Podobnie jak w większości państw świata, polski alfabet opiera się na alfabecie łacińskim. Składa się z 32 liter. Pierwsze zapisane polskie słowa sięgają okresu Średniowiecza. Wówczas w dokumentach łacińskich znaleziono zapisane polskie imiona i nazwy geograficzne. Język polski historycznie wywodzi się z języka prasłowiańskiego. Nie posiadał żadnych zasad gramatycznych i ortograficznych. Najstarsze zdanie zapisane w języku polskim pochodzi z 1270 roku.
Najstarszy polski druk
W 1475 roku we Wrocławiu powstał pierwszy polski druk. Zawierał on trzy modlitwy katolickie – „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Maryjo” oraz „Wierzę w Boga”, opublikowane w Drukarni Świętokrzyskiej – pierwszej wrocławskiej oficynie wydawniczej. Wydarzenie to miało miejsce 35 lat po wynalezieniu druku przez Gutenberga.
Fot. Lorena Meksykanka
Rozwój języka polskiego
Badacze wyróżniają pięć okresów rozwoju języka polskiego: przedpiśmienny, staropolski, średniopolski, nowopolski, współczesny. Systematykę, na której się opierano, robiąc ten podział, określa się jako periodyzację. Z kolei pierwsze polskojęzyczne elementarze do nauki języka polskiego pojawiają się wraz z rozwojem druku już na początku XVI wieku w Krakowie.
Język polski na świecie
Ponad 50 milionów osób na świecie mówi w języku polskim. Polacy nie mają co równać się do popularności z angielskim czy hiszpańskim, ale też nie mają się czego wstydzić. Fakt ten pokazuje jak burzliwe były dzieje Polski, że porozrzucały Polaków po całym świecie. Warto tutaj wspomnieć, że Polska nie należała do grona państw kolonialnych, dzięki czemu niektóre języki są tak popularne na świecie.
Trudność mowy polskiej
Według badań przeprowadzonych na świecie przez niezależne źródła, język polski – obok chińskiego, węgierskiego i fińskiego – jest zaliczany do grona najtrudniejszych do nauki języków. Wynika to ze skomplikowanej gramatyki z mnóstwem wyjątków oraz szeleszczących zgłosek. Dwuznaki ch, rz, cz, sz, dz, dź, dż również sprawiają obcokrajowcom spore kłopoty. Specyfika ich polega dodatkowo na tym, że w mowie ch nie różni się mocno od h, jak również rz i ż.
Fot. Danuta Stefanko
Neologizmy językowe
Polacy mają bardzo dużą skłonność do tworzenia nowych słów. W obecnych czasach, kiedy rozwój techniki upowszechnił korzystanie z Internetu, powstaje bardzo wiele nowych słów i wyrażeń. Przykładem tej nowomowy mogą być zaczerpnięte z Internetu słowa: bloger, jutuber czy influencer. Zmiany w ustawodawstwie również wzbogacają polskie słownictwo. Na przykład ustawa dopuszczająca mężczyzn do sprawowania urlopu nad nowo narodzonym dzieckiem wprowadziła do obiegu określenie tacierzyński.
Feminizm i jego wpływ na język polski
Nowoczesne kobiety w coraz większym stopniu wpływają na zmiany językowe. Określenia zawodów uniwersalnych, wykonywanych zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety, zaczyna się zmieniać. Kiedyś pani psycholog, a dziś – psycholożka, kiedyś pani profesor – dziś profesorka. Te przykłady można mnożyć. Co więcej, takie zwroty stają się obowiązującą normą, a to wszystko wpływa na ewolucję językową.
Podobieństwo do innych języków
Słowiańskie pochodzenie przypisywane jest nie tylko językowi polskiemu. Podobnym językiem również wywodzącym się ze słowiańszczyzny jest język czeski czy słowacki. Mając podobną genealogię, języki te są stosunkowo łatwo zrozumiałe dla mieszkańców wszystkich tych krajów. Język polski wywarł również wpływ na takie języki jak ukraiński, białoruski, litewski, rosyjski, jidysz, hebrajski, rumuński czy nawet węgierski.
Fot. polszczyzna.pl
Polacy nie gęsi, swój język mają
Mikołaj Rej, zwany ojcem polskiej literatury, mówiąc, że „Polacy nie gęsi, swój język mają” najprawdopodobniej starał się przekazać i uświadomić Polakom, że najwyższy czas odejść od łaciny, a używać i doskonalić swój własny język. Gęsi w tym zdaniu symbolizują język łaciński, którego brzmienie przyrównywane było do gęgania. Autor miał świadomość, jak ważny jest język w kształtowaniu się tożsamości narodowej i budowie państwa.
Opr. na podst. fajnepodroze.pl, stacjaksiazka.pl
