Fot. Suspilne Iwano-Frankiwsk

Na terenie Pałacu Potockich w Iwano-Frankiwsku badacze odkryli fragmenty fundamentów utraconego skrzydła budynku i ogrodzenia muru obronnego, pozostałości konstrukcji kolektora odwadniającego oraz fragment ceglanej ścieżki. W wykopach i hałdach naukowcy odnajdują między innymi ułamki naczyń ceramicznych, szkła, fragmenty wyrobów miedzianych, brązowych oraz kości. Znaleziska pochodzą z okresu od końca XVII do początku XX wieku. Artefakty te zostały odkryte przez robotników instalujących na terenie pałacu sieci wodociągowe i kanalizacyjne.

O przebiegu prac archeologicznych oraz o tym, co udało się odkryć, dowiecie się w reportażu Suspilne.

„Jak wstępnie sądzimy, jest to część fundamentów utraconego drugiego skrzydła pałacu. Zbudowano je w latach 80. XVI wieku, kiedy zrekonstruowano fortyfikacje w kształcie sześcioramiennej gwiazdy i dobudowano murowaną rezydencję pałacową. Jest to oczywiście XVII-początek XVIII wieku. W tej części znaleźliśmy miedzianą łuskę z 1916 roku, dużo ceramiki – czarnej z zielonym szkliwem” – opowiada Anna Serbyn, architekt przedsiębiorstwa „Przestrzeń Innowacyjnych Kreacji „Pałac”.

Według niej badacze odkryli główne znalezisko podczas instalacji przez służbę komunalną sieci komunikacyjnej na terenie Pałacu Potockich.

Karina Suchorukowa, współpracownik Ochronnej Archeologicznej Służby Ukrainy, pilnuje, aby pracownicy, wykorzystując specjalny sprzęt, nie uszkodzili żadnych zabytków historycznych.

Fot. Suspilne Iwano-Frankiwsk

„Obecnie naszym zadaniem jest pilnowanie tego, by budowniczy nie zrujnowali konstrukcji, które trafiają im się w wykopach, w czasie instalacji komunikacji. Później zostaną przeprowadzone badania archeologiczne na szerszą skalę. Zawieszamy prace, kiedy odkrywamy jakieś duże struktury architektoniczne. Wtedy badamy je, czyścimy, próbujemy określić ich rozmiary, żeby zrozumieć, jak je ominąć” – mówi Karina Suchorukowa.

W trakcie ratowniczych prac archeologicznych badacze odkryli również fragmenty kolektora odwadniającego oraz ścieżki ceglanej. Została ułożona między dawnym korpusem chirurgicznym i skrzydłem, które powstały odpowiednio w 1895 i 1780 latach, o czym opowiada kasteolog i historyk Zenowij Fedunkiw. Ścieżka została wybrukowana wyszczerbionymi cegłami z tych dwóch budynków.

„Co ciekawe, na sześciu warstwach ceglanych są wyłożone płytki. Mamy sześć warstw, zasypanych poniekąd piaskiem, a poniekąd są umieszczone cegły na cegłach. Jest to okres już po wybudowaniu tego budynku – początek XX wieku. Kafle nie mają tak dużej wartości dla badaczy, ponieważ są wtórnie użyte, to znaczy zostały tu przeniesione z innego miejsca. Są też rzeczy cenne, jak na przykład ceramika, fragment dzbanka” – opowiada Zenowij Fedunkiw.

Złożoność badań nad zespołem pałacowym Potockich jest uwarunkowana tym, że jego rozbudowa dzieli się na dwa duże okresy, kontynuuje historyk. Pierwszy, zamkowo-pałacowy, trwał od 1690 do 1802 roku, a drugi – szpitalny, od 1802 do 2004.

„W drugim okresie obiekty w większości były nakładane na poprzednie i zniwelowały wczesne okresy, które są cenniejsze, gdyż reprezentują ten teren” – mówi Zenowij Fedunkiw.

Fot. Suspilne Iwano-Frankiwsk

Przykładowo, kolejnym znaleziskiem badaczy jest część ogrodzenia muru obronnego z okresu pałacowego. Pracownicy służb komunalnych natrafili na nią podczas kopania rowu w dawnym korpusie chirurgicznym, opowiada Karina Suchorukowa, współpracownik Ochronnej Archeologicznej Służby Ukrainy.

Według niej, obok części fundamentów w wykopach i hałdach badacze odkrywają również fragmenty kości ludzi i zwierząt, wyrobów ceramicznych, w tym też butelek czy dzbanków, szkła, wyrobów z brązu, miedzi czy kamieni. Znaleziska datują się okresem od końca XVII do początku XX wieków.

„Budowniczy przekazali nam fragment fajki. Została znaleziona wewnątrz budynku. Najprawdopodobniej należy do obiektu, który poprzedzał powstanie domu i zachował się, a nawet powstanie samego kompleksu pałacowego Potockich. Ostatnim najciekawszym znaleziskiem jest kościana ozdoba. Pracując nad wykopem dla ustawienia sprzętu, znaleźli ją na wysypisku wśród dużej sterty śmieci” – mówi Karina Suchorukowa.

Kobieta opowiada, że obecnie najważniejszą rzeczą jest zachować i zarejestrować znalezione zabytki. Następnie miejsca, w których zostały odkryte, są odznaczane na mapie pałacu, aby ułatwić ich znalezienie podczas pełnowymiarowych badań archeologicznych.

Ze słów dyrektora przedsiębiorstwa „Przestrzeń Innowacyjnych Kreacji „Pałac” Wołodymyra Hajdara, sieci wodociągowe, które są instalowane, będą prowadziły do wszystkich korpusów zespołu pałacowego Potockich. Prace są prowadzone dzięki dotacji z Programu rozwojowego ONZ w ramach projektu renowacji dawnego korpusu chirurgicznego.

Źródło: Suspilne Iwano-Frankiwsk

Z języka ukraińskiego przetłumaczyła Karolina Szostak