Fot. Danuta Stefanko
W Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, dawnym Stanisławowie, 13 czerwca 2025 roku odbyło się otwarcie wystawy „Oczy wojny”, która przedstawia rozmaite odsłony wojennej codzienności na Ukrainie w obiektywie wybitnych polskich fotografików – działania zbrojne, ucieczka setek tysięcy uchodźców, rozbite rodziny, kontrasty w strefach przyfrontowych, gdzie śmierć i życie odnoszą naprzemiennie zwycięstwo.
„Ważny jest udział młodzieży w tym wydarzeniu. Żyją w cieniu wojny. Jest to bardzo wzruszające, że polscy dziennikarze i fotografowie nie są obojętni wobec wojny. Nasza tragedia też ich boli. Od pierwszych dni pełnoskalowej rosyjskiej inwazji odczuliśmy ciepło Polaków. Pamiętam jak moje dzieci i wnukowie uciekali, jak serdecznie Polska ich przyjęła… Nie było granic” – powiedziała Ulana Olijnyk, uczestniczka wydarzenia.
Państwo polskie wspiera Ukrainę, przekazując liczne konwoje humanitarne, broniąc ukraińskich interesów na arenie międzynarodowej, wreszcie wysyłając pomoc militarną, prowadząc szkolenia dla żołnierzy i medyków pola walki. Polacy stali się wiernymi sojusznikami i towarzyszami dla Ukraińców w stawianiu oporu barbarzyńskiemu rosyjskiemu najazdowi.
Fot. Danuta Stefanko
„Dla każdego z nas ważne jest odczuwać, że nie jesteśmy sami. Wspólnie przeciwstawiamy się wrogowi. Ta wystawa pokazuje wsparcie Polaków dla walczącej Ukrainy. Nie ma nic cenniejszego od tej wewnętrznej empatii. To jest bardzo ważne dla relacji polsko-ukraińskich. Ta wystawa pokazuje różne historie i oblicza wojny. Oczy ujawniają to, co się dzieje głęboko w duszy człowieka. Nie możemy ignorować wojnę i zamykać na nią oczy” – mówiła Anita Czirkowa, koordynatorka zespołu wolontariuszy Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego.
Zaangażowanie i obecność polskich dziennikarzy, fotografów i wolontariuszy, którzy odzwierciedlają prawdziwe oblicze bohaterskiej walki przeciwko najeźdźcom z Imperium Zła, są niebagatelnym wkładem w osiągnięcie sprawiedliwości. Właśnie dzięki pracy korespondentów z Polski oraz innych państw zachodnich pełnowymiarowa wojna rosyjsko-ukraińska stała się epicentrum walki o wartości wolnego świata.
„Na froncie pracuje wielu dziennikarzy europejskich, światowych, bo w tej chwili jest to najpoważniejsza wojna na świecie. Ukraina jest naszym najważniejszym sąsiadem. Tutaj decyduje się przyszłość Europy. Fotografia, reportaż, działają jak szkło powiększające – pokazują szczegóły, konkretnego człowieka, konkretną sytuację czy chwilę złapaną w ułamku sekundy. Czasami takie zdjęcie mówi więcej o wojnie i o sytuacji, z którą Ukraina się zmaga, niż liczby czy sprawozdania” – powiedział Marek Radziwon, konsul generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie.
Fot. Danuta Stefanko
Otwarciu wystawy „Oczy wojny” towarzyszyła recytacja poezji ze zbioru „Wojna 2022” oraz fragment spektaklu „W cieniu wojny” w wykonaniu wolontariuszy Centrum Kultury Polskiej. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele Iwanofrankiwskiej Rady Miejskiej, Iwanofrankiwskiej Obwodowej Administracji Państwowej, instytucji kulturowych i oświatowych, a także działacze społeczni.
„Dzisiaj język dyplomacji jest wyjątkowo ważny. Kiedy polscy dziennikarze nagrywają i pokazują wojnę u siebie, jest to dużo bardziej skuteczne, wywołuje więcej zaufania i zainteresowania. Wierzymy, że strategiczne relacje partnerskie z Polską będą się wciąż rozwijały, mimo rozmaitych trudności i pretensji historycznych” – mówił Rusłan Marcinkiw, mer Iwano-Frankiwska.
Ekspozycja „Oczy wojny” wykonuje podwójną misję – dokumentuje codzienność, stając się głosem ofiar i wyrokiem na zbrodniarzach, a zarazem gromadzi przedstawicieli wolnego świata, stwarzając przestrzeń do nawiązania współpracy dla osiągnięcia sprawiedliwego pokoju. Wojna jest tragedią ponadnarodową, gdyż odbierając ludzkie życia i marzenia, nie ma względów na datę czy miejsce urodzenia, wykonywany zawód czy stan cywilny. Jest to czas bardzo osobistych tragedii.
Tekst: Danuta Stefanko
Program Radia CKPiDE:
Zdjęcia: Danuta Stefanko
