Fot. M. Obara / PAP
Na półki księgarskie trafiła monografia autorstwa dra Piotra Olechowskiego „W cieniu dwóch totalitaryzmów. Życie codzienne na ziemi stanisławowskiej 1939-1944” (Wydawnictwo Instytutu Pileckiego). Książka ma za zadanie porównanie sytuacji ludności cywilnej na analizowanym obszarze w okresie „pierwszego Sowieta” 1939-1941 oraz w latach okupacji niemieckiej 1941-1944.
Autor – dr Piotr Olechowski – jest naczelnikiem Wydziału Badań Naukowych w Instytucie Strat Wojennych im. Jana Karskiego w Warszawie. Od wielu lat bierze udział w Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Stanisławów i Ziemia Stanisławowska”, odbył też dwukrotnie staże naukowe na Przykarpackim Narodowym Uniwersytecie im. Wasyla Stefanyka w Iwano-Frankiwsku.
Publikacja składa się z czterech rozdziałów, uzupełnionych o wstęp, prolog, epilog oraz zakończenie i wykaz bibliograficzny. Na każdą okupację poświęcono dwa rozdziały, ukazujące wszystkie aspekty życia codziennego, m.in.: zasady funkcjonowania handlu, edukacji, przemysłu, rolnictwa, pomocy społecznej, służby zdrowia i kwestii sanitarnych, wysokość podatków i opłat za rozmaite usługi, czy też wszechobecną propagandę.
Fot. Instytut Pileckiego
Na kartach książki można zatem odnaleźć wiele istotnych szczegółów życia codziennego, które zazwyczaj w badaniach historycznych ustępują miejsca innym kwestiom. Nie brakuje także form spędzania czasu wolnego w warunkach okupacyjnych. Główną oś narracji wyznaczają dwa najważniejsze miasta regionu – Stanisławów i Kołomyja, są jednak również informacje o sytuacji w mniejszych ośrodkach, jak Kałusz, Rohatyn czy Dolina, a także zupełnie prowincjonalnych miejscowościach i wsiach.
Całość narracji poprzedza prolog, dotyczący sytuacji na ziemi stanisławowskiej w okresie międzywojennym. Na końcu umieszczono natomiast epilog, dotyczący najważniejszych wydarzeń po lecie 1944 roku, związanych z kolejną zmianą okupanta.
Egzemplarze książki w najbliższym czasie zostaną przekazane do trzech bibliotek w Iwano-Frankiwsku: Biblioteki Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego, Biblioteki Obwodowej przy ul. Czornowoła oraz Biblioteki Przykarpackiego Narodowego Uniwersytetu, aby każdy zainteresowany mieszkaniec mógł się zapoznać z jej treścią.
Tekst: Adam Ostanek
