28 września br. Iwano-Frankiwsk (d. Stanisławów) znów miał możliwość gościć jeden z największych festiwali literackich w Polsce, a może nawet Europy Wschodniej – XXVI Międzynarodową Galicyjską Jesień Literacką. Rozpoczął się jako konkurs literacki o Laur Pogórza, festiwal twórczości słowa za ćwierć stulecia rozrósł się do wielkiej imprezy literackiej, muzycznej, a nawet graficznej, gromadząc pod swoim skrzydłem poetów, muzyków, malarzy. Wszyscy Ci autorzy mówią do nas każdy na swój sposób.

Cztery lata temu Festiwal miał już dwa skrzydła – MGJL wyszła poza granice Polski i weszła na Ukrainę. Organizator Festiwalu i jego dyrektor z polskiej strony Andrzej Grabowski mówi, że Galicyjska Jesień bez tej części Galicji: Lwowa i Stanisławowa była by niepełna – jak chleb bez masła. I wreszcie spełniło się jego dawne marzenie. Po raz drugi hasłem „MGJL” jest „Polska-Ukraina – jednym głosem”. Festiwal, mówi jego dyrektor ze strony ukraińskiej, Lidia Płachtij, powołany jest do połączenia twórczego potencjału Ukrainy i Polski w tworzeniu wspólnej przyszłości – intelektualnej, niekonfliktowej, moralnej. W ramach festiwalu odbywa się również konkurs młodych poetów „Jesień Galicyjska”.

Tym razem do Iwano-Frankiwska przybyło siedmioro poetów polskich i dwoje ukraińskich. Mieli oni spotkania w placówkach oświatowych: na Uniwersytecie Przykarpackim im. W. Stefanyka, w Szkole Ogólnokształcącej nr 3 z polskim i rosyjskim językiem nauczania, w Liceum Przyrodniczo-Matematycznym, oraz Ukraińskim Gimnazjum nr 2.

Oficjalnym partnerem XXVI Międzynarodowej Galicyjskiej Jesieni Literackiej wystąpiło w tym roku Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku. To właśnie w Centrum odbył się koncert literacko-muzyczny.

Tutaj wystąpili poeci polscy: Andrzej Grabowski, Kazimierz Burnat, Jan Dydusiak, Geza Cseby, Adam Lizakowski, Vladimir Stockman, Artur Grabowski, oraz autorzy ukraińscy: Natalia Tkaczyk, Stepan Prociuk, Wasyl Karpjuk, Marija Mykycej, Ihor Gurguła, Julia Kurtasz-Karp, Switłana Bresławska, Wasyl Babij, Natalia Krisman, Bogdan Kyrsta, Wołodymyr Harmatiuk.

Autorzy podzielili się wrażeniami ze spotkań z uczniami w szkołach Iwano-Frankiwska. Z wielką powagą i zachwytem mówiono o poziomie nauczania języka polskiego w Ogólnokształcącej Szkole nr 3 oraz profesjonalizmie polskich nauczycieli, którzy tam pracują. Główne podziękowania padły od znanego poety, prezentera radiowego z Sydney (Australia) Pana Jana Dydusiaka.

Czytanie poezji uświetnione zostało występem iwano-frankiwskich muzyków. Swoje własne utwory zaprezentowała ciekawa i niezwykła młoda pianistka Tamara Łucenko, która występuję pod pseudonimem Lumara Urban, oraz znany w mieście kwartet smyczkowy pod kierownictwem Angeli Prychodko, Quattro Corde, który cudownie wykonał utwory polskich i ukraińskich kompozytorów. To m.in. wzruszające międzywojenne tango „To ostatnia niedziela” (Jerzego Petersbuskiego) oraz „Melodia” (Myrosława Skoryka).

Obecny na spotkaniu konsul Marian Orlikowski z Konsulatu Generalnego RP we Lwowie oraz Wołodymyr Fedorak, Kierownik Wydziału Kultury, Narodowości i Religii Iwano-Frankiwskiej Państwowej Administracji Obwodowej mówili o ważności budowania mostów między narodem polskim i ukraińskim i o tym, że takiego typu Międzynarodowe Festiwale wykonują to najlepiej. Poezja, muzyka nie mają granic, nie są ograniczone w czasie i mają zdolność do przełamywania granic zbudowanych przez ludzi.

To dla mnie zaszczyt gościć i być partnerem tak wielkiego projektu jakim jest MGJL. Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego jest miejscem spotkań ludzi różnych narodowości, różnej kultury, jest zawsze otwarte na inicjatywy, które łączą a nie dzielą, szukają podobieństw a nie odmienności oraz sprzyjają zbliżeniu polsko-ukraińskiemu, powiedziała na zakończenie dyrektor CKPiDE Maria Osidacz.

Zdjęcia: Salomea Pletenicka, Wołodymyr Harmatiuk, Jurij Rylczuk